Czarny sezam: Wartości odżywcze, zdrowotne i zastosowanie
Czarny sezam, znany również jako czarny sezam, to małe nasionka o delikatnym orzechowym smaku. Oprócz swojego wyjątkowego smaku, czarny sezam jest również skarbnicą wartości odżywczych i posiada szereg korzyści zdrowotnych. W tym artykule dowiesz się wszystkiego o czarnym sezamie - jego wartości odżywczej, właściwościach zdrowotnych i sposobach wykorzystania.
1. Co to jest czarny sezam?
Czarny sezam jest nasionem rośliny, która może osiągnąć do 1 metra wysokości. Roślina ta posiada liście o długości od 4 do 14 cm, które kurczą się do szerokości jednego centymetra z każdej strony łodygi kwiatowej. Kwiaty czarnego sezamu są żółte, choć niektóre odmiany mogą mieć odcienie niebieskie, białe lub fioletowe.
Nasiona czarnego sezamu są wydłużone i spłaszczone, mogą mieć kolor czarny, brązowy, biały lub kremowy. Są one bogate w olej o wysokiej wartości odżywczej. Czarny sezam jest kuzynem klasycznego, białego sezamu, jednak ma intensywniejszy smak i wyraźniejszy aromat. Jest powszechnie używany w kuchni krajów Bliskiego Wschodu, a także w Indiach, Chinach i Japonii.
2. Wartości odżywcze czarnego sezamu
Czarny sezam jest bogaty w tłuszcze, dlatego ma stosunkowo wysoką wartość kaloryczną. Na 100 g czarnego sezamu przypada około 573 kalorii. Warto jednak pamiętać, że zazwyczaj spożywamy niewielkie ilości tych nasion, na przykład posypując nimi dania, dlatego rzadko przekraczamy 60 kalorii w jednej łyżce sezamu.
Nasiona czarnego sezamu zawierają również związki polifenolowe, takie jak tokoferole, sezamol, sezaminol, sezamina i sezamolina. Są to przeciwutleniacze, które zapobiegają psuciu się tłuszczu w nasionach i mają pozytywny wpływ na organizm. Czarny sezam jest również źródłem kwasów tłuszczowych, takich jak oleinowy, linolowy, stearynowy i palmitynowy, a także aminokwasu metioniny.
3. Korzyści zdrowotne czarnego sezamu
Spożywanie czarnego sezamu ma wiele korzyści zdrowotnych. Oto niektóre z nich:
a) Poprawa zdrowia skóry, włosów i paznokci
Dzięki obecności żelaza, magnezu, cynku i miedzi, czarny sezam korzystnie wpływa na kondycję skóry, włosów i paznokci. Te składniki odżywcze pomagają w utrzymaniu zdrowej i pięknej skóry, zapobiegają łamliwości paznokci i wspierają wzrost zdrowych włosów.
b) Źródło fitosteroli
Czarny sezam jest jednym z najlepszych źródeł fitosteroli, które są związkami roślinnymi przypominającymi cholesterol. Fitosterole mają pozytywny wpływ na organizm, pomagając w utrzymaniu zdrowego poziomu cholesterolu i zapobiegając chorobom serca.
c) Wspomaganie układu trawiennego
Nasiona czarnego sezamu zawierają błonnik, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego. Spożywanie czarnego sezamu może pomóc w regulacji perystaltyki jelit, zapobieganiu zaparciom i utrzymaniu zdrowej flory bakteryjnej w jelitach.
d) Poprawa układu krążenia
Czarny sezam zawiera składniki, takie jak magnez i cynk, które korzystnie wpływają na układ krążenia. Mogą one pomóc w regulacji ciśnienia krwi, zapobieganiu miażdżycy i poprawie ogólnego stanu zdrowia serca i naczyń krwionośnych.
4. Czarny sezam a opóźnianie procesu starzenia
Czarny sezam jest często określany jako "eliksir młodości" ze względu na swoje właściwości przeciwstarzeniowe. Jest bogaty w przeciwutleniacze, które pomagają w zwalczaniu wolnych rodników i chronią komórki przed uszkodzeniem oksydacyjnym. Regularne spożywanie czarnego sezamu może pomóc w opóźnieniu procesu starzenia i utrzymaniu młodego wyglądu.
5. Poprawa mikrokrążenia dzięki czarnemu sezamowi
Czarny sezam zawiera składniki, takie jak żelazo i witamina E, które korzystnie wpływają na mikrokrążenie. Poprawa mikrokrążenia może mieć pozytywny wpływ na zdrowie skóry, zapobiegać problemom z krążeniem krwi i wspomagać procesy regeneracyjne w organizmie.
6. Kto może jeść czarny sezam?
Czarny sezam jest wspaniałym dodatkiem do diety dla wszystkich osób, które chcą dbać o swoje zdrowie i urozmaicić swoje posiłki. Jest szczególnie polecany dla osób na diecie wegetariańskiej i wegańskiej, ponieważ jest bogaty w składniki odżywcze, takie jak białko, żelazo i wapń.
Jednak osoby z alergią na nasiona sezamu powinny unikać spożywania czarnego sezamu i skonsultować się z lekarzem przed wprowadzeniem go do diety.
7. Jak wykorzystać czarny sezam w kuchni?
Czarny sezam można wykorzystać na wiele różnych sposobów w kuchni. Oto kilka pomysłów:
- Posypuj czarnym sezamem sałatki, zupy i dania główne, aby dodać im chrupkości i wyjątkowego smaku.
- Dodaj czarny sezam do ciast, ciasteczek i pieczywa, aby nadać im orzechowy aromat.
- Wykorzystaj czarny sezam do przygotowania pasty tahini, której możesz używać jako dodatek do kanapek, sałatek czy dipów.
- Dodaj czarny sezam do smoothie lub musli, aby wzbogacić ich wartość odżywczą.
- Wykorzystaj czarny sezam jako bułkę tartą do ryb lub marynatę do mięsa i warzyw.
Pamiętaj, że czarny sezam ma intensywniejszy smak niż biały sezam, dlatego warto używać go umiarkowanie i dostosować ilość do swoich preferencji smakowych.
Podsumowując, czarny sezam to nie tylko smaczny dodatek do potraw, ale również bogate źródło składników odżywczych i korzyści zdrowotnych. Dodanie go do swojej diety może przynieść wiele pozytywnych efektów dla zdrowia i samopoczucia. Dlatego warto eksperymentować z czarnym sezamem i korzystać z jego dobroczynnych właściwości.